Verantwoordelijkheid nemen voor de toekomst

Dit wordt een stukje zonder goeie afloop, dus niet zoals u van me gewend bent. Ik vind dat we in een verwarrende tijd leven. Onzeker. Van de migranten die hier komen komt 60% uit economische motieven, zegt Eurocommissaris Timmermans. ‘Die kunnen worden teruggestuurd’. Dan blijft nog de opdracht om mensen die het vege lijf gered hebben te helpen. Dat lijkt me tenminste de opdracht die voortvloeit uit wat Christus zegt. Als we er met elkaar niet in slagen al die vurige brandhaarden in het Midden-Oosten te doven, dan blijven de mensen komen.

Maar zoals die 60% aangeeft, is er meer aan de hand. Een vluchteling zei het zo, spits en scherp: ‘In het verleden zijn jullie ongevraagd bij ons gekomen’. Om ons land te koloniseren en mensen als slaaf te misbruiken, vul ik in. ‘Nu komen wij ongevraagd bij jullie om in jullie rijkdom te delen’. Er zit iets van het vereffenen van een rekening in. Van vergelding, letterlijk. Geld en goed moeten, na vele eeuwen van Westerse overheersing, ook eens de andere kant op.

Als dìt het geval is, kunnen we onze borst nog nat maken. ‘Een stad op een berg kan niet verborgen blijven’, zegt Jezus in de Bergrede. De luxe en het comfort in West-Europa verlokken, en trekken een stroom van paupers aan die hun geluk hier komen beproeven. Zou het kunnen dat God de hand heeft in dit gebeuren? Dat Hij klopt op onze deur? Van Europa een fort maken zal niet lukken. Alleen in verbondenheid met bijv. Afrika ligt de oplossing.

In NRC las ik een interview met Achille Mbembe, een postkoloniale denker die prikkelende boeken schrijft. Hij vertelt daarin: ‘Ik zat een avond lang in een boekwinkel in München, waar alles over ieder onderwerp te vinden is. Er is toegang tot materieel en cultureel comfort, je kunt naar concerten, je kunt je geest verwennen. Europa heeft die existentiële genoegens bereikt waar de rest van de mensheid enkel naar kan streven. Maar Europa draait om zijn eigen as. Europa is niet bereid verantwoordelijkheid te nemen, voor de toekomst van deze tijd. Europa wil op haar eiland leven, dat prachtige museum. We leven in een tijd dat we ons bewust moeten zijn dat de wereld één is. Je kunt niet leven in de illusie dat we niet diep met elkaar verbonden zijn. Er bestaat geen onderscheid tussen hier en daar’.

Ik moet nu helaas een grote sprong maken en beland bij de oproep waarop het interview uitloopt:

‘Gebruik je technologie en al die kennis die je hebt voor verantwoordelijk leiderschap. De overtuiging dat buiten onze muren andere wetten gelden dan binnen zal als een boemerang werken. Het zal ontploffen binnen je eigen muren’.

P.S.:  De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR weerspreekt Timmermans, en stelt dat 80,6% van de migranten in 2015 uit vluchtelingen bestaat!

ds. M. Treuren