Stenen van het lichaam van Christus, gasten in ons midden,
Pinksteren eenenvijftig jaar geleden. Een deel van de christenen in Delfgauw kwam samen in het schoolgebouw aan de delftsestraatweg, nu de Jotronics. Een deel van de christenen in Oude Leede kwam samen in het schoolgebouw in Oude Leede. En veel christenen die deze gebouwtjes eigenlijk niet genoeg kerk vonden, kwamen samen in de kerkgebouwen in Pijnacker en Delft.
De bouw van het Kerkelijk Centrum heeft altijd als doel gehad: christenen uit Delfgauw en Oude Leede verenigen. Zodat zo veel mogelijk christenen uit het dorp hun thuis vinden in dezelfde kerk.
En dat kun je mooi zien aan het gebrandschilderde raam. Het is in 1978, dus bijna negen jaar na de bouw van de kerk, geplaatst. En de tekst is uit Handelingen 2 vers 1: ‘Zij waren allen eendrachtig bijeen’.
Tot deze week dacht ik dat dit gedeelte direct volgt op het verhaal van Pinksteren: dat de uitstorting van de Heilige Geest er voor zorgde dat de gelovigen eendrachtig bijeen kwamen. Aan het einde van hoofdstuk 2 lees je ook over een bijzondere eenheid die er bij de eerste christenen heerste:
44Allen die het geloof hadden aanvaard, bleven bijeen en hadden alles gemeenschappelijk. 45Ze verkochten al hun bezittingen en verdeelden de opbrengst onder degenen die iets nodig hadden. 46Elke dag kwamen ze trouw en eensgezind samen in de ?tempel, braken het brood bij elkaar thuis en gebruikten hun maaltijden in een geest van eenvoud en vol vreugde. 47Ze loofden God en stonden in de ?gunst? bij het hele volk. De ?Heer? breidde hun aantal dagelijks uit met mensen die gered wilden worden.
Maar de eenheid waarover we lezen op het gebrandschilderde raam, staat aan het begin van het hoofdstuk, dus nog voor de Heilige Geest wordt uitgestort. Het is een citaat uit de Statenvertaling:
21En toen de dag van het ?Pinksterfeest? vervuld werd, waren zij allen eendrachtig bijeen.
Nu is er bij Bijbelwetenschappers discussie of dat woordje ‘eendrachtig’, in de oorspronkelijke Griekse tekst er wel stond. In moderne vertalingen zijn de leerlingen daarom ‘allen samen bij elkaar’, in oude vertalingen ‘allen samen eendrachtig bij elkaar’. Dus eigenlijk moeten we dat woordje ‘eendrachtig’ misschien wel van het glas en lood raam verwijderen.
Maar aan de betekenis verandert dat niet zoveel. De leerlingen van Jezus waren allemaal bij elkaar gekomen. Dat wil zeggen: ze waren samen één. Er was niet een kerkje van Petrus, en een kerkje van Jacobus, en een kerkje van Johannes. Ze waren samen één En die eenheid is niet een gevolg van de uitstorting van de Heilige Geest. Die eenheid is een voorwaarde voor de Geest om aan het werk te gaan.
Want het is Gods grote plan om hemel en aarde weer een te maken. Bij de schepping waren hemel en aarde één. God wandelde in de tuin en woonde te midden van de schepping. Maar het kwaad dat de mensen deden maakte daar een einde aan. God kan niet wonen waar kwaad is, waar onrecht is, waar mensen onéén zijn. Daar kan zijn heilige aanwezigheid niet verblijven.
Daarom heeft God Abraham uitgekozen, Israël uitgekozen. En uiteindelijk Jezus gestuurd. Hij was de mens die wel leefde zoals God het bedoelt heeft. Hij gestorven om in zijn dood al het kwaad weg te nemen. En Hij is opgestaan waardoor de hemel definitief is verbonden met de aarde. Hij is teruggekeerd naar de hemel om die verbinding te bevestigen. En de uitstorting van zijn Heilige Geest is de manier waarop de hemel op aarde komt. Tot de dag aanbreekt dat Jezus terugkeert als koning en over alles oordeelt. Dan zullen hemel en aarde weer een echte eenheid vormen en zal alle kwaad verdwijnen.
De Heilige Geest is God die in ons woont. Een stukje hemel op aarde. God die ons mensen één maakt met de hemel. Één maakt met elkaar.
Maar in de kerk vinden we het moeilijk om goed om te gaan met die Heilige Geest. De Geest die ons met elkaar verbindt, leidt in de kerk juist tot conflicten en onenigheid.
Zo zijn er kerken die te veel nadruk leggen op het geestelijk wedergeboren zijn. Dan moet je een speciale ervaring hebben gehad met de Geest. Een moment in je leven waarin je bent bekeerd. Als je zo’n ervaring niet hebt gehad, heb je de Geest niet in je.
Maar in de Bijbel staat dat iedereen die zegt: ‘Jezus is Heer’, de Geest in zich heeft. Wedergeboren, of beter vertaald, van Boven geboren worden, kun je vergelijken met wakker worden. De ene persoon weet precies hoe laat hij wakker is geworden. Om 7:00 uur ’s ochtends, toen de wakker afging. De ander hoorde om 6:30 uur de vogeltjes fluiten. Draaide zich om 7:15 nog even om. En besloot om 7:30 om toch maar uit bed te komen. Wanneer ben je dan wakker geworden? Dat kun je niet vastleggen op één moment.
Zo gaat het er niet om of we een moment kunnen aanwijzen. Maar dat we Jezus hebben leren kennen als de Heer. En dat we blijven groeien om meer nieuwe mensen te worden zoals Jezus was.
Zo zijn er ook kerken waar de Heilige Geest geassocieerd wordt met alles wat spontaan gebeurd. ‘Het werd me door de Geest ingegeven’. Als iets vanuit je binnenste spontaan opkomt, dan is het van de Geest. Iets wat is voorbereid met je verstand komt uit jezelf voort. En daar tegenover staan dan kerken die huiverig zijn voor alles wat spontaan is. God is immers een God van vrede, niet van onrust. Waardoor de Geest geen kans krijgt om die onheilige orde te verstoren.
De Bijbelse waarheid ligt in het midden. De Geest werkt door spontane dingen heen. Gedachten die in je opkomen. Door dromen en visioenen. Én de Geest werkt door zorgvuldige, gedisciplineerde, uitgeschreven gedachten heen, die gedragen zijn door gebed.
Een derde grote onenigheid is dat sommige kerken de Geest zien als iemand die spectaculair op bovennatuurlijke wijze de natuurwetten doorbreekt. Eerst is iemand ziek. Er vindt een gebed plaats. En dan is iemand opeens gezond. Andere kerken zien de Geest meer als stille kracht op de achtergrond die in en door de schepping werkt. En niets buiten de natuurwetten om kan doen.
Ook hier ligt de Bijbelse waarheid in het midden. Het is én én. God kan én een stukje van de hemelse heelheid in ons leven laten landen, waardoor iemand opeens weer gezond is. En God werkt door de geschapen werkelijkheid heen. Door de wetenschap die doctoren in staat stelt om door maandenlange behandeling iemand weer gezond te maken. Door het trouwe bezoek waar mensen zich door gesterkt voelen. In ontmoetingen rond een sterfbed, waar mensen zich met elkaar verzoenen. Ook dat is het werk van de Geest.
Als christenen zich opsplitsen in hokjes en vakjes vanwege hun visie op de Heilige Geest, gaat er iets fundamenteels mis. We hebben elkaar nodig als broers en zussen, als stenen van dat één gebouw, de tempel van het lichaam van Christus, om het werk van de Geest beter te leren kennen. Eenheid is een voorwaarde om meer van de Geest te ontvangen.
De Geest geeft ons het verlangen om in eenheid te groeien. De Geest zet ons in beweging om andere mensen, die Hem nog niet kennen, in die eenheid te betrekken.
Zo is eenheid niet saai maar heel uitdagend. We mogen bidden om meer vervulling met de Heilige Geest. De Geest die het kwade in ons wegneemt, en ons meer gericht maakt op het goede van God. We moeten ons inspannen om de eenheid te bewaren die de Geest ons geeft. En we mogen de Geest vragen om de grenzen te verbreken die mensen hebben gemaakt.
Amen.