Het effect van een Top2000-kerkdienst

In december organiseren heel wat kerken een Top2000-kerkdienst. Ervaringsdeskundige ds. Arjen van der Spek schrijft over aarzelingen en de ‘oogst’ van zo’n dienst. Arjen van der Spek: “In 2013 werd de eerste Top2000-kerkdienst gehouden in Nederland. Het bleek een formule die niet alleen buitenkerkelijken aansprak. Een jaar later werden er in meer dan 30 kerken in Nederland dit soort diensten gehouden.

Voor wie het niet weet, elk jaar tussen kerst en het laatste uur van oudejaarsdag wordt op NPO Radio2 de jaarlijkse Top2000 gehouden. Luisteraars hebben hun favoriete lijstje kunnen invullen en al die lijstjes samen maken de Top2000.

Twee manieren
Aanhakend bij dit radio evenement is er dus de Top2000-kerkdienst gekomen. In die dienst worden er nummers gespeeld en gezongen uit de seculiere lijst van nummers, maar wel heel vaak nummers waar een spiritueel draadje doorheen loopt. Of een liefdeslied waar de bezongen liefde of geliefde ook over God zou kunnen gaan. Om een voorbeeld te geven: een lied als ‘bridge over troubled water’ van Simon en Garfunkel kan op twee manieren worden uitgelegd en ook in zo’n dienst gezongen worden. En als je even verder kijkt, kom je bij nummers als ‘Halleluja’, van Leonard Cohen, maar ook bij een lied als ‘Sailing home’, van Piet Veerman. Want wie denkt er niet eens na over de vraag waar je thuis is? Kortom: de Top2000 biedt een grote keus aan liederen die een plek kunnen krijgen in de dienst.

Aarzeling
Toch was ik vorig jaar nog wel wat aarzelend, want hoe vertrouwd ik ook ben met seculiere muziek, ik houd van de gospel en het kerklied, ik houd van Taizé en Elvis. Mijn aarzeling was: wat voor sfeer gaat er nu ontstaan in een dienst als er geen enkele gospel wordt gezongen en slechts wereldse muziek zal klinken. Pas tijdens de dienst ging ik helemaal om en dat kwam door de Holtense Korhanen die een paar prachtige nummers zongen in de dienst. Vijftig mannen die uit volle borst zingen, dan krijg je kippenvel. Nadat ze weer waren gaan zitten achter mij, kwamen zij er steeds meer achter dat ze elk lied gewoon konden meezingen. Of je nu kerkelijk meelevend was of niet, dat maakte niet uit, elk lied was bekend en daar ging het heen. Ze zongen ook uit volle borst mee met Simon en Garfunkel en met Ilse de Lange en andere liederen. Kortom, ze voelden zich zeer goed thuis in de dienst. De dienst werd iets van hen. Hoe mooi bepaalde opwekkingsnummers ook kunnen zijn, mensen die weinig ter ker ke gaan, zegt het niks en zodra dat soort liederen gezongen worden, geeft dat hen het gevoel: hier hoor ik niet bij. En nu hoorden ze er van het begin tot het einde bij.

Goede buren
We hadden ervoor kunnen kiezen om deze dienst met een koor van elders op te zetten, dat hebben we bewust niet gedaan. We wilden het zo lokaal mogelijk houden en dat betekende een bekende band uit Holten die vaak in tenten en feestzalen speelt: Kroepin, een stel jonge jongens en een goede zangeres. Daarnaast hadden we de Korhanen uitgenodigd, een soort van Shanty koor ook uit Holten. Met dit koor en met deze band mee kwamen veel mensen voor wie de drempel normaliter veel te hoog is. Zij vulden de kerk en het gaf een sterk gevoel van dorpsverbondenheid. Als na afloop van zo’n dienst iemand naar me toekomt en vol blijdschap meldt: “Dominee, ik heb echt nog wel een draadje naar hierboven en wat ben ik blij dat ik dat weer even heb gevoeld”, ben ik dankbaar dat we met zo’n dienst van betekenis zijn geweest, al was het maar voor één persoon en zo bleek naderhand, voor veel meer mensen.

Niet met de rug naar het dorp staan
Natuurlijk is het houden van dit soort diensten slechts één van de mogelijkheden om te laten zien dat we als kerk niet met de rug naar het dorp staan. En wellicht ontdekken we in de komende jaren nog meer andere mogelijkheden die er zijn om als goede buren in het dorp te staan. Als Paulus schrijft in Filippenzen 4 dat onze vriendelijkheid aan alle mensen bekend zal zijn, dan bedoelde hij dat niet alleen voor gemeenteleden, maar aan alle mensen je vriendelijkheid tonen.
En weet u wat het ook opleverde? Als organisatie van de dienst werden we er zelf heel erg blij en dankbaar van en dat is voor soms wat vermoeide kerkmensen niet onbelangrijk.”
Ds. Arjen van der Spek, predikant van de Gereformeerde Kerk de Kandelaar te Holten.
>Bron: www.protestantsekerk.nl/actueel, bericht d.d. 20 oktober 2015. Lees meer op www.top2000kerkdienst.nl.