De preek over Maria

Met als gasten: Gabriël, Elisabet en Lucas. Bij Lucas 1:26-56.

Dominee: Robert Stigter

Gabriël: Marijn

Lucas: Arjen

Elisabet: Jacqueline

26God stuurde de engel Gabriël naar Nazaret, een stad in Galilea. Elisabet was toen zes maanden zwanger. 27-28De engel ging naar Maria, een jonge vrouw die zou gaan trouwen met Jozef. Jozef kwam uit de familie van koning David.

filmpje

Preek 1

Gabriël. Laten we maar gelijk met het moeilijkste beginnen. Een maagd. Een meisje dat nog nooit met een man heeft geslapen. Zwanger. Wat denk je nou zelf. Dat kan toch niet.

Nee, dat kan niet. Maar voor God is niets onmogelijk.

Maar waarom moet het dan zo ingewikkeld. Volgens sommige Bijbelkenners komt het allemaal door een vertaalprobleem.

Jesaja 7:14

14De Heer zelf zal u een teken geven. Een jonge vrouw zal zwanger worden en ze zal een zoon krijgen. Ze zal haar kind Immanuel noemen.

Die jonge vrouw. In het Hebreeuws is dat ???????  alma, gewoon een jonge vrouw. In de Griekse vertaling is daarvan gemaakt:  ???????? parthenos, en dat is een jonge vrouw die maagd is. Maar in het Hebreeuws hoeft dat helemaal niet. Dus waarom moet het zo nodig een maagd zijn? Heeft God iets tegen seks ofzo?

Nee, helemaal niet. God heeft seks bedacht, Genesis hoofdstuk 2, weet je nog. Dus het zou raar zijn dat God later in de Bijbel negatief zou zijn over seks. Sommige Bijbelgeleerden hebben het zo wel gezien. Dat Maria maagd moest zijn, zodat Jezus niet besmet kon worden met de erfzonde. Maar Maria was gewoon een mens, zoals jullie allemaal. En Maria heeft samen met Jozef ook nog andere kinderen gekregen, op de normale manier.

Ok, Maria was dus geen maagd omdat God iets tegen seks heeft. Lucas, jij was naast evangelist ook een dokter. Als dokter moet jij toch weten hoe het zit met de bloemetjes en de bijtjes? Jij hebt het opgeschreven. Waarom vond je die maagdelijke ontvangenis zo belangrijk?

Nou het was ook niet mijn idee hoor. Het was Gods idee om zo zijn plan met zijn volk Israël tot zijn doel te brengen. Kijk, het is heel belangrijk dat Maria een Joods meisje was. Ze kwam uit de familie van David. En die kwam weer uit de familie van Juda. En die kwam weer uit de familie van Abraham. God had Abraham uitgekozen. God had Abraham beloofd dat uit door zijn nakomelingen heen alle volken gezegend zouden worden. En God had David beloofd dat één van zijn nakomelingen voor altijd koning zou zijn over Israël.

Omdat daarmee Gods belofte aan Israël wordt vervuld. Maria was een Joods meisje. Uit de familie van David, van wie een nakomeling voor altijd koning zou zijn. Uit de familie van Abraham die God had uitgekozen. Jezus is de vervulling van de belofte van God aan Abraham. Alle volken worden in Hem gezegend. En aan één van de nakomelingen van David, koning Achaz, wordt een teken beloofd dat een maagd zwanger zal worden. En dat het kind ‘Immanuël’ zal heten, God met ons.

Dus, God heeft Abraham, David en Achaz beloofd om het op dezemanier te doen. Dus gebeurt het op deze manier. En waarom moet dat dan dit teken zijn, dat van een maagd die zwanger wordt?

Nou precies om die vraag die jij stelde. Het kan toch niet? Maar voor God is niets onmogelijk. Net zoals bij het verhaal van Abraham en Sara. Sara moest lachen toen ze hoorde dat ze als bejaarde nog zwanger zou worden. Maar toen klonken diezelfde woorden: voor God is niets onmogelijk.

Dus jullie hadden een maagd nodig, uit de familie van David, uit de familie van Abraham. Een Joods meisje dus. En toen kwamen jullie uit bij Maria. Was het niet spannend, of ze wel mee wilde werken?

Toen ik naar de aarde afdaalde was het wel even muisstil in de hemel. Maar Maria was niet zomaar een meisje. Ze was aan de ene kant heel gewoon. Arm, uitgehuwelijkt, uit een gewone familie. Niks bijzonders aan. Maar ze had wel een groot geloof in God. Ze kende heel veel psalmen uit haar hoofd. En Gods genade is op haar gekomen. God heeft haar uitgekozen. En Maria reageerde zoals we hadden gehoopt. Eerst even kritisch, hoe zit dat, ik ben nog nooit met een man geweest? Maar toen heel gelovig. Ik ben Gods dienares. Laat met mij gebeuren wat God wil.

En zo is Maria een voorbeeld voor ons allemaal geworden. Zij is de eerste die geloofde in Jezus. Dat Gods plan met Abraham en het volk Israël is uitgekomen. Gods plan om de hemel en aarde weer één te maken, om de wereld te redden. Gods bizarre plan om zelf mens te worden. Dat God met ons is, Immanuël. Maria ontving Gods genade. Gods cadeau. Gods grote gift voor de mensheid. En daarin mogen wij Maria volgen. Gods genade ontvangen. Gods liefde. Daaruit leven. Daarin geloven. Daarvan zingen.

Lied LD157a:1,2 Mijn ziel maakt groot de Heer (samenzang)

Lezing 2

39Kort daarop reisde Maria in grote haast naar het bergland, naar een stad in Juda, 40waar ze het huis van Zacharias binnenging en Elisabet begroette. 41Toen Elisabet de groet van Maria hoorde, sprong het kind op in haar schoot; ze werd vervuld van de heilige Geest 42en riep luid: ‘De meest gezegende ben je van alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van je schoot! 43Wie ben ik dat de moeder van mijn Heer naar mij toe komt? 44Toen ik je groet hoorde, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot. 45Gelukkig is zij die geloofd heeft dat de woorden van de Heer in vervulling zullen gaan.’

46En Maria zong dit lied:

Lied Magnificat Sela (couplet voorzang, refrein samenzang)

56Maria bleef ongeveer drie maanden bij Elisabeth, en ging toen terug naar huis.

 

Preek 2

Elisabeth. Wat dacht jij toen je Maria opeens zo voor je had staan?

Maria! Wat leuk dat je me komt bezoeken. Wat een zegen en wat verschaft me de eer, maar.. maar wacht….dat hoef ik helemaal niet te vragen. Meisje ook jij bent in verwachting en jij wordt de moeder van onze Heer en wat een bijzonder groot geloof heb je toch.

En ook wel bijzonder dat het kind in jou, Johannes, zo enthousiast reageerde.

JA! Dat weet ik nog wel. In tegenstelling toe die man van mij, Zacharias. Die had gelijk twijfels of hij nog wel vader kon worden. 18‘Hoe weet ik of dat waar is? Ik ben al oud, en mijn vrouw ook.’ Nou die kon dus 9 maanden lang niet praten. Wel lekker rustig thuis hoor.

Maar dat is ook wel weer mooi in dit verhaal. Een kind dat nog niet geboren is, en een tienermeisje reageren blij en vol geloof, en die oude man van mij, de priester, die heeft z’n twijfels. Daarom ben ik ook zo blij met jonge mensen in de kerk. Die helpen ons, opa’s en oma’s om ook jong in ons geloof te blijven.

En Lucas, dat lied dat Maria zong. Is dat lied nou door Maria gemaakt, of door jou?

Dat is nou weer echt zo’n domme moderne vraag.

Oh, eh, hoezo?

Nou hoe gaat dat. Maria maakt iets heel bijzonders mee. En ze kent heel veel psalmen uit haar hoofd. Dat is ook weer niet zo gek hoor. En in onze tijd waren er maar weinig mensen die konden schrijven. En papier was ook veel te duur, computers waren er nog niet. Daarom kon iedereen heel goed teksten onthouden.

Jullie waren een ster in Bijbelverzen stampen.

Zeker. Dus hoe gek is het dat van dat soort psalmverzen er een heleboel bij Maria naar boven komen?

Ja, dat is waar. Maar ik herken ook wel veel van wat jij belangrijk vindt in de tekst.

Vertel eens…

Nou, vorige week hadden we het over het eerst stuk van hoofdstuk 2. De volkstelling. Hoe God alles omkeert, en de keizer gebruikt voor Zijn eigen plan. En dat zit ook in dit lied. Maria is een heel eenvoudig gewoon meisje. En God maakt juist zulke mensen belangrijk. Maar rijke mensen en belangrijke koningen jaagt hij van hun troon. God maakt alle mensen gelijk. Door Jezus.

Juist. Kijk in onze tijd was je status heel belangrijk. Je eer. En wie hebben een hoge status? Mannen , rijke mensen, mensen met Romeins burgerrecht, als je uit een belangrijke familie komt. En wie hebben een lage status? Vrouwen, armen, niet-Romeinen zoals de Joden, mensen die in onbelangrijke dorpjes wonen zoals Nazareth. En Maria was dan ook nog zwanger voordat ze getrouwd was. Dan wordt je het dorp uitgepest. Niemand wil meer wat met je te maken hebben.

En dat zet God op zijn kop. In Jezus zijn alle mensen gelijk. Joden en Romeinen, vrouwen en mannen, slaven en rijken. God ziet ons allemaal als gelijk.

En dat zie je eigenlijk in de hele Bijbel terugkomen. Mensen met een lage status, nederige mensen, worden door God verhoogd.

Hagar, de slavin van Abraham werd gebruikt om Gods belofte op eigen kracht te vervullen, en daarna werd ze gedumpt in de woestijn. Maar God hielp haar.

En Jakob hield meer van Rachel dan van Lea, dus God hielp Lea en gaf haar veel kinderen.

Hanna kon geen kind krijgen en had daardoor een lage status. Maar God schonk haar een zoon, Samuel.

En ik dus ook hè. Ik was al veel te oud om nog een kind te krijgen. En een vrouw zonder kind, daar keken de mensen op neer. Maar toen Johannes geboren werd, was iedereen blij voor ons. Alle buren kwamen op bezoek.

En het volk Israël werd in Egypte gevangen gehouden als slaven. Maar God zag naar hen om, en maakt hen weer vrij.

Dat is hoe God is. God helpt de mensen met een lage status. En Hij wil dat wij niet naar elkaars status kijken. Of je veel likes krijgt, of je populair bent in de klas. Of je mooie kleren hebt. Wat voor auto je rijdt. Of je jong bent of oud. Of je Nederlander bent of een gevluchte Afghaan in een tentenkamp.

In onze wereld zijn dat belangrijk verschillen. Ze bepalen wie je bent. Maar in Gods nieuwe wereld, die begint met Jezus geboorte, is dat allemaal niet belangrijk. Door Gods genade is iedereen even belangrijk. God kiest een eenvoudig meisje uit, om de moeder van de Heer te worden. Alle mensen die bij Jezus horen, hebben dezelfde status. We hebben allemaal het cadeau van Gods genade ontvangen. We zijn allemaal kinderen van de Vader. Zo keert God alles om. Iedereen telt mee. Amen.