lezing Kolossenzen 1-2:5
Leerlingen van Jezus, gasten in ons midden,
Op dinsdag 6 juni 1944 begon de invasie van de geallieerden op het strand van Normandië. D-day. Decision day. De dag van de beslissing. Toen die landing was gelukt, was het wel duidelijk. De Nazis zouden de Tweede Wereldoorlog verliezen. Maar het duurde nog tot 8 mei 1945 tot de Nazi’s zouden capituleren. V-day. Victory day. De dag van de overwinning. Dus er was eerst een tijd dat de Nazi’s de overhand hadden. Vanaf d-day was het duidelijk dat de gealieerden zouden winnen, maar het duurde tot V-day tot de overwinning voor iedereen realiteit was.
Deze vergelijking met d-day en v-day is helpt om te begrijpen wat Paulus schrijft in Kolossenzen 1. Het gedicht dat deel uit maakt van hoofdstuk 1 gaat over herschepping. God is de schepper. En in Jezus is God begonnen met het herscheppen van de wereld. Het Koninkrijk van God is er al wel, en nog niet. Wij zijn wel in de wereld, maar niet van de wereld. Die ingewikkelde balans, daar gaat Kolossenzen 1 over. En hoe Paulus daarover denkt, dat lijkt wel op d-day en v-day.
Joden gingen in de tijd van Jezus uit van twee tijdperken. Olam hazeh en olam haba. Olam hazeh was de huidige tijd. De huidige wereld. Een gebroken wereld vol zonde. Waarin de Joden werden onderdrukt door de heidenen en verkeerde machten en krachten de dienst uitmaakten. Maar daar zou verandering in komen. Op de dag van de Heer zou olam haba uitbreken. De nieuwe tijd. Dan zou God laten zien dat hij Koning is over Israël. De heidenen zouden worden verslagen, volgens sommigen door de Messias. De doden zouden opstaan uit de dood. En dan zou er vrede aanbreken. De hemel zou op aarde komen. Alles is goed
Ook in de kerk hebben we vaak met twee tijden gewerkt. Je heb het huidige leven, een tranendal, waarin ons veel ellende overkomt. Waarin we moeten geloven in Jezus als Heiland. Zodat als we sterven, onze ziel overgaat naar olam haba, het eeuwige leven. De hemel. Daar is alles goed. Geen tranen, geen pijn.
Paulus en de eerste christenen hadden het ook over olam haze en olam haba. Op een Joodse manier, maar dan wel bekeken door de bril van de opstanding van Jezus. En dat maakt een veel mooier groter maar ook ingewikkelder verhaal.
Olam hazeh is de tijd voor Jezus. In die tijd had de zonde vrij spel. Alle volken inclusief Israël waren in de macht van afgoden. Israël was niet in staat om een licht te zijn in die duistere wereld en te laten zien hoe God het wél bedoelt had.
Maar met Jezus’ opstanding is olam haba aangebroken. De nieuwe tijd van vergeving en vrede. En eens komt Jezus terug. Dan is olam hazeh afgelopen, en leven we in olam haba. De doden zullen net als Jezus opstaan. En dan komt de hemel op aarde. Deze aarde wordt vol van Gods glorie. God zal dan alles herscheppen. Maar nu leven we nog in een overgangstijd. Tussen d-day en v-day in. De beslissing is al gevallen. Jezus is opgestaan en de overwinning is zeker. Maar de overwinning is niet altijd zichtbaar. Wij zijn in de huidige wereld, olam hazeh, maar we zijn tegelijkertijd deel van de hemelse erfenis, olam haba.
Dat die nieuwe wereld van God is doorgebroken in de huidige wereld, heeft een aantal gevolgen voor ons leven in het hier en nu.
Ten eerste dat wij zijn vergeven.
20en Hij heeft door Hem en voor Hem alles met zich willen verzoenen,
alles op aarde en alles in de hemel,
door ?vrede? te brengen met Zijn bloed aan het ?kruis.
21Eerst was u van Hem vervreemd en was u Hem in al ?het kwaad? dat u deed vijandig gezind, 22maar nu heeft Hij u door de dood van Zijn aardse lichaam met Zich verzoend.
Wij leefden eens in olam hazeh, de huidige wereld. We leefden zonder God en in de macht van de zonde. Voor de een is dat misschien heel herkenbaar, als je een periode echt van God los hebt geleefd. Voor de ander is dat misschien minder herkenbaar, als je altijd wel met God bekend bent geweest. Maar allemaal hebben wij last van de zonde, de neiging om het zonder God uit zelf uit te zoeken in ons leven. We vernietigen God schepping, negeren de naaste die onze hulp nodig heeft. We laten ons leiden door verkeerde gedachten en machten.
Maar Jezus heeft ons met God verzoent. De dood van Zijn aardse lichaam, heeft ons bij God gebracht. Sterker nog: God wilde alles en iedereen op aarde met Hem verzoenen door Jezus. Zijn bloed aan het kruis bracht vrede. Dat gaat verder dan de individuele gelovige die kiest voor Jezus. Die vrede stroomt door mensen heen en bereikt anderen, ook hen die zelf niet voor God kiezen.
Een tweede gevolg van Jezus kruisdood en opstanding is dat Hij nu de Eerste is. Hij was al de eerste. Hij was er al bij de schepping. Maar nu is hij ook de eerste mens die is opgestaan uit de dood. De eerste van olam haba. En Hij is de eerste van alle machten en machthebbers. Hij is de Heer van de wereld. Hij is belangrijker dan alle keizers en presidenten. Hij is sterker dan alle afgoden en spirituele krachten. Hij heeft alle machten verslagen. Hem gehoorzamen is belangrijker dan welke machthebber dan ook.
Ten derde: terwijl Jezus zo hoog is, zo groot, zo belangrijk, is Hij ook heel dichtbij.
27Aan hen heeft God bekend willen maken hoe glorierijk dit mysterie is voor alle volken: ?Christus? is in u, hij is uw hoop op goddelijke luister.
Christus is in ons. De koning is in ons. Hij woont in ons door de Heilige Geest. Hij kent ons. Hij is betrokken op ons leven. Wij zijn in Hem. Wij horen bij hem. Of we nu leven of sterven. Wij zijn in Hem. Hij is hier in ons midden. Hij is bij ons, ook als we er niks van merken. Olam haba, al het goede van Gods nieuwe wereld, is met Christus in ons binnen handbereik.
En nu we vergeven zijn, nu Jezus de allerhoogste Heer is, nu Hij in ons is, kunnen wij ook leven als herschapen, als nieuwe mensen. Jezus is de eerste mens die geleefd heeft zoals God mensen bedoelt heeft: als beeld van God, om zijn plan met deze wereld uit te voeren. In Jezus zijn wij hersteld als evenbeeld van God. Als wij ons openstellen voor wat Hij van ons vraagt, als we leven naar zijn wil, worden we onderdeel van zijn grote reddingsplan, om deze wereld te herscheppen. Al het goede dat we doen heeft dan zin. Elke goede daad verwijst naar Gods trouw. Dat Hij deze wereld niet loslaat, maar herstelt.
En ten slotte. Als wij vergeven zijn, leven met Jezus als Heer, met Christus is ons, als evenbeeld van God, dan is het lijden nooit ver weg. Wij leven met het oog op olam haba, de nieuwe wereld. Maar we leven in olam hazeh, de huidige wereld. En in die overgangsfase komt het soms tot een botsing. Tussen goed en kwaad, tussen God en zijn tegenstanders, tussen het al wel en nog niet van het koninkrijk van God.
Lijden hoort bij het leven in olam hazeh, de huidige tijd. Dood, verliezen, ouder worden en minder zelf kunnen, ziekte, emotionele gebrokenheid, onrecht, machteloosheid, depressie. Wij hebben er allemaal mee te maken of we zullen er ooit mee te maken krijgen.
En omdat we bij olam haba, Gods nieuwe wereld horen, wordt dat voor een deel makkelijker, maar voor een deel ook moeilijker.
Makkelijker omdat we Gods steun kunnen ervaren in het lijden.
En omdat we de vaste hoop hebben dat de dood en het kwaad niet het einde zijn. Dat we in Christus zijn in leven en sterven. En deel mogen uitmaken van de definitieve opstanding en herschepping van deze aarde.
En omdat we als nieuwe mensen leren te leven in vrijheid. Als vrije mensen hoeven we ons niet langer te laten gebruiken door machten en krachten die ons vast houden. In Jezus’ naam kunnen we afrekenen met verslavingen, verkeerde patronen, zonden en gedrag waar we ongelukkig van worden.
Maar soms komt er juist meer lijden in het leven omdat we geloven. Omdat we weet hebben van hoe goed het zou kunnen zijn, en dus het gemis voelen als we Gods goedheid niet zien.
Omdat mensen om ons heen ons belachelijk maken omdat we geloven.
Omdat we als familie van Jezus met elkaar meeleven, en elkaars pijn mee voelen. Omdat geloven het leven niet altijd makkelijker maakt. Heel concreet: als je als kind op het schoolpijn wordt uitgescholden, kun je als volgeling van Jezus niet terugschelden. Je hoeft niet over je heen te laten lopen, maar je zult toch lijden moeten dragen als je trouw wilt zijn aan Jezus.
Paulus zelf had er weet van hoe veel pijn die botsing tussen olam hazeh en olam haba kan doen. Hij schreef deze brief vanuit de gevangenis. Waar hij zat omdat hij bleef vertellen over Jezus.
Deze Bijbelse blik op de tijd waarin we leven, helpt ons om te weten wat we mogen verwachten van het leven. We mogen hoopvol zijn omdat we weten dat olam haba eens definitief zal doorbreken. We kunnen standvastig zijn omdat we weten dat het lijden er bij hoort, zolang olam hazeh nog niet is afgelopen. We kunnen sterk zijn, omdat we ervaren dat Christus is ons is. Hij is onze hoop op goddelijke luister. Hij is de Eerste. Hij is onze hoop. Amen.
