bij Openbaring 21, sermon in English below
Gemeente van onze Heer Jezus Christus, gasten met ons,
Vandaag staan we stil bij het verleden. Een geliefden die we moeten missen. Iemand die afgelopen jaar is ontslapen, of al eerder. Herringen aan iemand die ons dierbaar was.
We denken terug aan de mooie momenten uit het verleden. Een geboorte, een huwelijk, nieuw leven, iemand die bij ons kwam wonen. We denken terug aan verdrietige momenten. Ziekte, lijden, tranen, dood, rouw en jammerklacht.
De tekst uit Openbaring die we gelezen hebben zit ook vol met herinneringen. Beelden uit het verleden. Momenten uit de Hebreeuwse Bijbel, het Oude Testament. Prachtige herinneringen. God die schept. God die spreekt, en het was licht. God die de zon en de maan maakt. God die water en land scheidt. God zelf die op de zevende dag van de schepping rust, en zijn schepping komt bewonen. God die de boom van het leven plant in Eden. De tuin waaruit de rivier ontspringt die de hele aarde vruchtbaar te maakt. De mens die als priester koningen zijn aangesteld om in Gods naam voor de schepping te zorgen.
Herinneringen van latere tijden. Beelden van de uittocht uit Egypte. God die de jammerklacht van zijn volk hoort, en hen bevrijdt uit hun ellende. God die in een tent, een tabernakel bij zijn volk komt wonen. En beelden van de tijd van de beroemde koningen. David die Jeruzalem tot hoofdstad van Israël maakt. Salomo die een schitterend huis voor God bouwt, een tempel.
Maar naast deze mooie beelden, zijn er ook verdrietige herinneringen. Adam en Eva die tegen God kiezen. De goede schepping die in chaos en geweld verzinkt. Het volk Israël dat liever vertrouwt op een gouden kalf, dan op de God die hen heeft bevrijdt. David en Salomo die hun belofte niet waarmaakten, en toch vielen voor de verleiding van macht en rijkdom. Jeruzalem en de tempel vernietigd door de vijand. Tranen en jammerklacht, van een volk in ballingschap.
Vanuit die herinneringen, van heden en verleden, schept God iets nieuws. Een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Op deze laatste bladzijde van de Bijbel spreekt God zoals op de eerste bladzijde van de Bijbel: zie, Ik maak alles nieuw. En hoe ziet dat alles nieuw er dan uit? Hoe zal het zijn als Jezus terugkomt, als God bij ons komt wonen, als hemel en aarde één worden? Het is bijna niet te beschrijven. De beste beschrijving is die met die vele beelden en herinneringen uit het Oude Testament.
Een stad met paarlen poorten. Maar dan wel een stad met een rivier en bomen. En poorten die altijd open staan. God en Jezus die bij ons zijn. En omdat zij bij ons wonen, is er geen tempel in de stad. En God is het licht, want de zon en maan zijn niet meer nodig. Tempel, licht, wonen als een tabernakel. Een prachtige stad met prachtige natuur. Alles wat goed en mooi is komt samen in deze beelden. God die bij ons woont.
Maar het klinkt misschien ook een beetje saai. Een stad zo vol met edelstenen, dat alles straalt en blinkt. Geen zon en maan meer, dus geen nacht en avond, geen seizoenen. Er is zelfs geen zee meer, staat er. Het klinkt toch ook wel een beetje als saaie eentonige bling bling.
Maar er staan ook beelden die veel bewegelijker zijn. De volken zullen er hun eerbewijzen komen brengen. Elke natie, elke cultuur, kan iets inbrengen van hun kracht. Maar dan op zo’n manier dat verschillen niet leiden tot conflicten, maar tot nog meer genieten van hoe divers God is en hoe divers Hij mensen heeft gemaakt.
Een andere beeld is dat van de levensboom. Elke maand groeit er een andere vrucht aan, elke keer weer verassend smaakvol. En de bladeren van de boom brengen de volken genezing. Heel worden gebeurt niet van het een op het andere moment, het is iets wat doorgaat.
En God en het lam zullen worden vereerd. En dat vereren verwijst naar het werken in en waken over de schepping in Genesis 2. God vereren is niet alleen bidden en zingen, maar ook in dienst van God werken en waken.
Vanuit de stad van God, het nieuwe Eden, stroomt dus ook een rivier de rest van de nieuwe schepping in. Daar blijft werk te doen. De aarde onder Gods heerschappij brengen. Die missie, die de mens al in Genesis krijgt, die blijft bestaan.
Zoveel verschillen die nieuwe hemel en aarde dus niet van de huidige hemel en aarde. Het blijft werken en dienen. Maar dan zonder zonde, zonder ruzie, dood en verdriet. Dat is het beeld van de toekomst die voor ons ligt.
Zo kijken we terug. Op herinneringen uit het verleden. Zo kijken we vooruit, naar een hoopvolle toekomst. Maar wat hebben we daaraan in het nu?
Openbaring laat ons zien hoe alles wat goed is, alles wat schoon is, alles wat waar is, in het hier en nu, al een voorproefje is van de toekomst die voor ons ligt.
Elke geboorte van een kind, verwijst naar dat we in de nieuwe schepping kinderen van God zullen zijn, en daar in het hier en nu al van kunnen proeven.
Elk huwelijk in het heden, is een verwijzing naar het grote bruiloftsfeest, als we als een prachtige bruid voor God zullen staan, om voor altijd met Hem verbonden te zijn.
Elke genezing van lichaam en geest in het hier en nu, getuigt van Gods genezende kracht, die Hij ook in de schepping heeft gelegd. En van de ultieme genezing die we van de bladeren van de levensboom in het Nieuwe Jeruzalem zullen krijgen.
Elke troost die we in het hier en nu ervaren, is een voorproefje naar de ultieme troost, als God onze tranen af zal wissen. En de dood, de pijn en het lijden er niet meer zullen zijn.
En daarom is sterven in het hier en nu geen definitief einde. Als God in je woont in het hier en nu, blijf je in God als je sterft. In die vernieuwde toekomst van God zullen we elkaar terugzien. Degenen die ontslapen zijn en degene die op aarde leven als Jezus bij ons komt wonen. God woont bij ons, wij zijn in God. Zo zijn we verbonden, over de grens van de dood heen.
God is Alpha en Omega, begin en einde. Ons begin en einde zijn en blijven in Zijn hand. Amen.
Congregation of our Lord Jesus Christ, guests with us,
Today we dwell on the past. A loved ones we must miss. Someone who fell asleep last year, or before. Remembering someone dear to us.
We think back to the beautiful moments from the past. A birth, a marriage, new life, someone who came to live with us. We think back to sad moments. Sickness, suffering, tears, death, mourning and lamentation.
The Revelation text we have read is also full of memories. Images from the past. Moments from the Hebrew Bible, the Old Testament. Wonderful memories. God who creates. God speaking, and it was light. God who makes the sun and the moon. God who separates water and land. God himself who rests on the seventh day of creation, and comes to dwell in his creation. God planting the tree of life in Eden. The garden from which springs the river that makes the whole earth fertile. Man who as priest kings are appointed to take care of creation in God’s name.
Memories of later times. Images of the Exodus from Egypt. God who hears the lamentation of his people, and delivers them from their misery. God who comes to live with his people in a tent, a tabernacle. And images of the time of the famous kings. David making Jerusalem the capital of Israel. Solomon building a beautiful house for God, a temple.
But in addition to these beautiful images, there are also sad memories. Adam and Eve choosing against God. The good creation sinking into chaos and violence. The people of Israel who would rather trust in a golden calf than in the God who delivered them. David and Solomon who failed to keep their promise, and yet fell to the temptation of power and wealth. Jerusalem and the temple destroyed by the enemy. Tears and lamentation, of a people in exile.
From those memories, past and present, God creates something new. A new heaven and a new earth. On this last page of the Bible God speaks as on the first page of the Bible: Behold, I make all things new. And what does all that new look like? What will it be like when Jesus returns, when God comes to live with us, when heaven and earth become one? It is almost indescribable. The best description is the one with the many images and memories from the Old Testament.
A city with gates of pearl. But then a city with a river and trees. And gates that are always open. God and Jesus who are with us. And because they live with us, there is no temple in the city. And God is the light, because the sun and moon are no longer needed. Temple, light, living like a tabernacle. A beautiful city with beautiful nature. Everything that is good and beautiful comes together in these images. God who dwells with us.
But it might also sound a bit boring. A city so full of gems that everything shines and shines. No more sun and moon, so no night and evening, no seasons. There is not even a sea anymore, it says. It does sound a bit like boring monotonous bling bling.
But there are also images that are much more mobile. The nations will come to pay their tributes. Every nation, every culture, can bring in some of their strength. But in such a way that differences do not lead to conflict, but to enjoy even more how diverse God is and how diverse He has made people.
Another image is that of the tree of life. Every month a different fruit grows, each time surprisingly tasty. And the leaves of the tree bring healing to the nations. Becoming whole does not happen overnight, it is something that continues.
And God and the lamb will be worshipped. And that worship refers to working in and watching over creation in Genesis 2. To worship God is not only praying and singing, but also working and watching in the service of God.
From the city of God, the new Eden, a river also flows into the rest of the new creation. There remains work to be done. To bring the earth under God’s rule. That mission, which man already receives in Genesis, will continue to exist.
So the new heaven and earth do not differ that much from the present heaven and earth. It continues to work and serve. But then without sin, without quarrels, death and sorrow. That is the picture of the future that lies before us.
That’s how we look back. On memories from the past. This is how we look ahead, to a hopeful future. But what good is that in the now?
Revelation shows us how everything that is good, everything that is beautiful, everything that is true, in the here and now, is already a foretaste of the future ahead.
Every birth of a child points to the fact that in the new creation we will be children of God, and can already taste it in the here and now.
Every wedding in the present is a reference to the great wedding feast, when we will stand before God as a beautiful bride, to be united with Him forever.
any cure of body and mind in the here and now, testifies to God’s healing power, which He also placed in creation. And of the ultimate healing we will get from the leaves of the Tree of Life in the New Jerusalem.
Every comfort we experience in the here and now is a foretaste of the ultimate comfort, when God will wipe away our tears. And the death, the pain and the suffering will be no more.
And therefore dying in the here and now is not a definite end. If God dwells in you in the here and now, you remain in God when you die. In that renewed future of God we will meet again. Those who have fallen asleep and those who live on earth when Jesus comes to live with us. God dwells with us, we are in God. This is how we are connected, across the border of death.
God is Alpha and Omega, beginning and end. Our beginning and end are and remain in His hand. Amen.