Preek aantekeningen Michazondag ‘Genieten van genoeg’

bij Leviticus 19

Je zult genieten. Dat gebod kom je op heel wat plekken in de Bijbel tegen, in heel verschillende Bijbelboeken:

Deuteronomium 12:18

Ten overstaan van de HEER , uw God, zult u genieten van de vrucht van uw arbeid.

Psalmen 34:9

Proef en geniet de goedheid van de HEER , gelukkig de mens die bij Hem schuilt.

Prediker 9:9

Geniet van het leven met de vrouw die je bemint. Geniet op alle dagen van je leven, die God je heeft gegeven. Het bestaan is leeg en vluchtig en je zwoegt en zwoegt onder de zon, dus geniet op elke dag. Het is het loon dat God je heeft gegeven.

1 Timotheüs 6:

17Draag de rijken van deze wereld op niet hoogmoedig te zijn en hun hoop niet in zoiets onzekers als rijkdom te stellen, maar op God, die ons rijkelijk van alles voorziet om ervan te genieten.

Nu zijn er natuurlijk nog veel meer geboden/regels in de Bijbel, Al die geboden hebben te maken met dit idee over wie God is:

1 ‘Jullie moeten heilig zijn, omdat ik, de Heer, jullie God, heilig ben.

God is heilig.

Heilig dat betekent in de Bijbel: apart gezet. God is anders. Anders dan mensen.

Hoe is God dan anders:

Nou God is goed/tov. Zijn liefde heeft geen einde, en Hij is altijd trouw. We zongen het in Psalm 100: God is goed, Hij verbindt zijn Naam aan ons van kind op kind.

God doet recht. God zorgt voor mensen die niet genoeg hebben: voor vluchtelingen, weduwen, wezen, armen.

God is heilig, dat betekent: God is goed, God doet recht

Maar God heeft ons gemaakt naar zijn beeld. Hij wil dat we lijken op Hem, dat we ook heilig zijn, dat we het goede doen, dat we recht doen, zodat we goed voor elkaar en de schepping kunnen zorgen.

Hoe zit dat met ons? Lukt ons dat? Doen wij het goede? Doen wij recht?

Vaak leven we niet heilig  maar onheilig. Dan rommelen wat aan, doen slechte dingen, soms bewust bijvoorbeeld iemand pesten. Maar soms ook onbewust: door de spullen die we kopen maken we de schepping stuk, of de spullen worden gemaakt door mensen die als slaven moeten werken. Dan weet je het misschien niet, maar als je het goed had uitgezocht had je het kunnen weten.

En het komt voort uit dat we altijd maar meer willen hebben. En we willen het nu: voor vanavond 23:00 uur besteld, morgen in huis. We genieten van te veel. Nemen wat niet voor ons bedoelt is. En daarmee beschadigen we de schepping en andere mensen. Daar worden we vies van, onrein.

We zijn dan geen goed beeld van God. Sterker nog: we kunnen niet bij God in de buurt komen. We kunnen niet bij God zijn. Het boek Exodus, het boek voor Leviticus, eindigt met dat Mozes niet in de heilige tent mocht komen, de tabernakel waar God woonde. Want hij en de Israëlieten waren onrein.

Leviticus vertelt hoe ze weer rein kunnen worden: door regels om niet onrein te worden, regels over offers om schoon te wassen als je onrein bent geworden. En die regels en offers helpen, aan het eind van het boek Leviticus mag Mozes wel weer in de tent komen. Maar Mozes en de anderen blijven het verkeerde doen. De oplossing van Leviticus werkt niet goed genoeg.

Daarom heeft God Jezus gestuurd. Jezus is het beeld van God. Hij was heilig. Hij leefde goed, Hij deed recht aan andere mensen en aan de schepping.

Doordat Jezus is geboren, door hoe Hij heeft geleefd, door zijn lijden en sterven, door zijn opstanding uit de dood: daardoor kunnen wij weer bij God horen. We kunnen weer zijn hoe God ons gemaakt heeft: als een beeld van God. Als we bij Jezus horen, ziet God ons als rein, ook als we dingen verkeerd hebben gedaan.

Dan kunnen we ook onze opdracht weer oppakken: om een beeld van God te zijn. Hoe dan? Nou, door te genieten van genoeg.

God zorgt voor genoeg. Hij zorgt voor ons. En Hij vraagt aan ons om voor elkaar te zorgen. Als we dat doen is er voor iedereen meer dan genoeg. De doop is daar een mooi teken van: Gods liefde is er in overvloed. Gods trouw en liefde zijn blijvend, er is nooit een tekort aan.

Gaat mis als wij met genoeg geen genoegen nemen, als wij twijfelen aan Gods goedheid. Als we niet delen maar voor onszelf houden. Als we geen beeld van God willen zijn, maar andere beelden gaan aanbidden.

We lazen in Leviticus regels over hoe kun je dat nu doen, genieten van genoeg. Maar dat zijn regels uit een hele andere tijd. We moeten ze aanpassen aan onze tijd. Ik wil eens met jullie kijken of we samen nieuwe regels kunnen bedenken.

Delen

10Bij de druivenoogst mogen jullie maar één keer druiven plukken. De druiven die na het plukken op de grond gevallen zijn, moeten jullie laten liggen.

Want alles wat blijft liggen, is voor de arme mensen en de vreemdelingen. Ik ben de Heer, jullie God.

Hoe zou je dat nu kunnen doen?

eerlijk zijn (Jorik)

35Wees eerlijk als je zakendoet. Dus als je dingen meet of weegt, moet je dat eerlijk doen. 36Je weegschaal, gewichten en maten moeten betrouwbaar zijn.

goed zijn voor vreemdelingen

33Jullie mogen mensen die als vreemdelingen in jullie land wonen, niet onderdrukken. 34Behandel hen alsof ze Israëlieten zijn. Houd evenveel van hen als van jezelf. Want jullie zijn zelf ook vreemdelingen geweest, toen jullie in Egypte waren. Ik ben de Heer, jullie God.

genieten van genoeg

23Als jullie fruitbomen planten in het land dat ik jullie geef, mogen jullie de eerste vruchten niet eten. De eerste drie jaar moet je de vruchten laten hangen. 24In het vierde jaar zijn de vruchten bestemd voor mij, om mij te danken. 25Pas in het vijfde jaar mag je de vruchten eten. Als jullie je aan die regels houden, zal de opbrengst groter zijn. Ik ben de Heer, jullie God.

  • Heb ik het echt nodig?
  • Tweedehands, lenen
  • Eerstehands: Duurzaam/biologisch/eerlijk
  • Heb ik het nog steeds nodig?

Genieten van genoeg: beeld van God zijn, heilig zijn, omdat God heilig is. En omdat Hij ons in Jezus telkens weer nieuwe kans om met elkaar te delen. Amen.