De dienst is te bekijken via https://www.youtube.com/channel/UClfZla9nW00oLuA9al90DJg en te beluisteren via www.kerkomroep.nl.
Bijbelgedeelte: Psalm 145 (NBV).
Voorganger: ds. Jelke de Jong (dominee@deacker.pknpijnackerdelfgauw.nl).
Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Psalm 145 is een lied op hoge toon. Een uitbundige lofprijzing op God. Onder welke omstandigheden heeft David dit lied gedicht? In dagen van voorspoed? Moet je in voorspoed leven om zo’n loflied mee te (kunnen) zingen, of kan het ook vanuit tegenspoed? Paulus schrijft aan de gemeente in Rome: ‘Ik schaam mij niet voor het evangelie’. Ik houd mijn mond niet dicht. Er was wel reden om er het zwijgen toe de doen. En toch… ‘Voor dit evangelie schaam ik me niet, want het is Gods reddende kracht voor allen die geloven. Eerst voor de Joden en vervolgens voor de niet-Joden’ (Rom. 1,16).
Ons leven is complex. Ons binnenste gelaagd. In ons binnenste zitten vaak meerdere personen. In ons binnenste komen soms hele verschillende (tegengestelde) stemmen aan het woord. Welke stem, welke persoon in uw /jouw binnenste voelde zich aangesproken toen we samen Psalm 145 lazen? Beaamde die persoon/stem het Woord, of sprak hij/zij het tegen? Grote kans dat het gekwetste kind in u/jou zich aangesproken voelde en reageerde met: ‘David kan makkelijk praten. Die heeft een vorstelijk leven. Maar ik zit in de hoek waar altijd de klappen vallen’. Mogelijk liet de scepticus in uw binnenste van zich horen: ‘Mooi, God als Koning, waarom zoveel ellende en chaos in Afghanistan, en in Jemen en in….
Welke stem in ons binnenste stemt in met de woorden van deze Psalm? De volwassen man/vrouw die geworden is als een kind. De nieuwgeboren mens die heeft leren ontvangen. De spelende mens. De mens die leeft van de verwondering. De mens die in zijn leven zijn zegeningen heeft leren tellen. Danken is van genade spreken. Het loflied wordt in verwondering geboren.
Psalm 145 voedt het geloof dat weet/beseft dat het evangelie schittert in de duisternis. Dat Gods kracht zichtbaar wordt in onze zwakte. Dat Gods weg soms door de zee gaat, maar dat Hij je nooit laat verdrinken. God redt door het water heen (de doop). God geeft leven door de dood heen (Pasen).
Psalm 145 is éénstemmig. Alleen maar lofprijzing. Dat betekent niet dat andere stemmen er niet zouden mogen zijn. Zie andere Psalmen. Waarom is deze Psalm eenstemmig? In deze Psalm zit een beweging en deze Psalm wil een beweging opgang brengen in ons en door ons.
Welke beweging wil deze Psalm bij ons tot stand brengen? Deze Psalm wil ons oprichten. Psalm 145 is een alfabetische lied. Eén letter ontbreekt, de ‘n’. De rabbijnen geven als mogelijke verklaring: ‘noen is de beginletter van het woord ‘nefila’. Dat betekent ‘vallen’. Dat woord vinden we in het vers dat volgt op de zin die met de letter ‘mem’ begint, namelijk vers 14. ‘De Heer ondersteunt allen die vallen’. Uitleg: de Psalm bezingt Gods alles omvattende koningschap. Daarin is geen definitief vallen, maar er is oprichten.
Psalm 145 wil niet alleen oprichten. Deze Psalm zet ons als individu ook in de gemeenschap. In het hart van de gemeente. Psalm 145 is een lied voor de eredienst. De Qumran gemeenschap heeft van deze Psalm een beurtzang gemaakt. Zoals Psalm 136. Na elke zin is er een uitroep toegevoegd waarmee de gemeente kan antwoorden: ‘Geprezen zij de HEER. Geprezen zij zijn naam voor altijd en eeuwig’. Dit is een latere toevoeging, maar duidt op een vroege gewoonte om deze Psalm op een uitbundige manier samen te zingen. Met als doel om elkaar op te beuren. Elkaar aan te moedigen.
Psalm 145 wil zo via de lofprijzing in de eredienst in ons een beweging opgang brengen, namelijk de beweging van binnen naar buiten. Dat maken we op uit de verschillende activiteiten die achtereenvolgens in deze Psalm aan de orde komen: verhogen (1), prijzen (1, 2, 10, 21), roemen (4, 6) bekendmaken (5), verkondigen (6) verbreiden (7), jubelen (7), loven (10).
Verhogen (individueel/innerlijk), prijzen (individueel/ingetogen), roemen (wordt al wat ingewikkelder om dat binnen te houden), bekendmaken (gaat naar buiten), verkondigen (is buiten), verbreiden (is buiten bezig), jubelen en loven. Innerlijk en uiterlijk. In woord en daad. Op zondag en de rest van de week. Leven als loflied voor God. Wil jij je laten meenemen in die (missionaire) beweging van binnen naar buiten, met de focus op God /Jezus?
Die (missionaire) beweging is, zo leert deze Psalm ons een wereldwijde beweging. Vanuit Israël, vanuit Jeruzalem (Hnd. 2). Eerst worden de generaties in Israël uitgenodigd tot lofprijzing (4-7). Daarna gaat de psalmist over op de hele mensheid (9-13). De lofprijzing moet doorgegeven worden. De lofzang gaande gehouden worden. Alle schepselen, alle mensen moeten God loven.
Welke thema’s komen in dit loflied voorbij? Wat is de inhoud van deze lofprijzing? Gods universeel koningschap wordt geloofd en geprezen (8-13). Niet alleen Gods daden worden bezongen, ook zijn karakter. Een koning met een hart van een ouder (vader/moeder). Als koning is de Here God niet alleen verheven, maar ook nabij. Gods hulpvaardigheid wordt bezongen (14-21).
In Psalm 145 zit een beweging en deze Psalm wil een beweging opgang brengen in ons en door ons. Een beweging van onder naar boven. Dit lied wil ons oprichten. Van alleen naar samen. Het trekt ons in de gemeenschap, in de christelijke gemeente. De rabbijnen leerden dat het opzeggen van deze Psalm een Jood tot kind van de toekomstige messiaanse tijd zal maken. Psalm 145 trekt ons in het Koninkrijk van God dat is en dat komt. Psalm 145 is een belangrijke pijler op de weg naar de verkondiging van het Koninkrijk van God. Het wakkert ons aan om niet alleen ons hoofd en hart te openen voor God, maar ook onze handen.
God wekt middellijk. Door middel van mensen. God wil door ons de naakten kleden, de hongerigen voeden, de zieken en gevangenen bezoeken, (Mt. 25). Christelijk dienstbetoon / diaconaat ontspringt en wortelt in de eredienst. De lofprijzing.
Woorden geven aan je geloof. We zijn geroepen om Gods (heils)daden in Christus te bezingen en Hem te loven in ons leven, door woord en daad. Doe je mee? Aarzel je nog? Sta je wat op afstand? Ben je sceptisch? Lees en herlees Psalm 145. Zing het. Laat je er door raken in je hart. Laat je meenemen in de beweging van de Geest. Zing mee en doe mee. Tot eer van God. Tot zegen voor jezelf en anderen. Met het oog op de uitbreiding en de komst van het Koninkrijk van God dat is en dat komt.
Amen.