Samenvatting van de preek van zondag 19 januari 2020, begin van de Week van Gebed voor de eenheid

Voorganger: ds. Jelke de Jong (dominee@deacker.pknpijnackerdelfgauw.nl).
Thema: Buitengewoon. ‘Ze waren buitengewoon vriendelijk voor ons’.

Gemeente van onze Heer Jezus Christus,

De storm steekt op. Het is een heftige herfststorm. Wat is er aan de hand? Er is een schip onderweg van Caecarea naar Rome. Aan boord o.a. de apostel Paulus en zijn gevolg en ook andere gevangen. De apostel heeft zich op de keizer beroepen en is nu op weg naar Rome om zich daar voor te keizer te verantwoorden. Het schip is een speelbal geworden van wind en water.

Het stormt in deze wereld. De spanningen tussen VS en Iran. Onrust in diverse landen: Taiwan, Iran. Dictatoriaal leiderschap: Turkije, China, Noord-Korea. Toenemend nationalisme: Engeland (Brexit), Oostenrijk, India. De klimaat veranderring en de klimaatprotesten. De kloof en spanning tussen rijk en arm, tussen noord en zuid en de grote groep vluchtelingen dien ten gevolge. De veranderingen op de reli-markt etc.

Het stormt in deze wereld. Op de golven van de tijd deint het schip van de kerk. Vanwege de hoge golven van de tijd zie je dit schip soms wel, maar vaak ook niet. De kerk stempelt niet meer de samenleving. De traditionele geloofsvorm is niet meer de dominante vormen in het gehele spectrum van geloof en religie. Het is ingewikkeld om de aansluiting met de tijd te vinden en oud én jong er bij te houden. De organisatie moet het doen met minder mensen en met minder middelen.

Het stormt in deze wereld. Op de golven van de tijd deint het schip van de kerk. Gevolg: velen lijden schipbreuk en haken af. Velen haken niet aan.

Het schip waar o.a. Paulus en zijn mannen opzitten verkeert in een hevige herfststorm. Niet even, maar dagen en nachten aaneen. Levensgevaarlijk. Er moet krijgsraad worden gehouden: hoe onder deze omstandigheden overleven? Hoe het schip drijf- en stuurbaar houden? Besloten wordt ‘ballast’ over boord te gooien. Eerst een deel van de lading, daarna een deel van de scheepsuitrusting.

Het stormt in deze wereld. Op de golven van de tijd deint het schip van de kerk. Een herbezinning is noodzakelijk. Wat is bagage en wat ballast? Zijn we bezig met de goede dingen? Wat is onze roeping? Wat zijn onze kerntaken? Ook in interkerkelijk en oecumenisch verband is deze herbezinning nodig. Wat is in onze contacten en samenwerking bagage, maar wat ballast.

Geloven is in onze samenleving niet meer vanzelfsprekend, daarom ontkomen we als individuele gelovigen er niet aan om ons persoonlijk te bezinnen en ons af te vragen: ‘Wat draag ik op mijn levensreis als bagage mee? Wat tors is mee als ballast en zou ik eigenlijk los moeten laten?’

De bemanning doet een uitworp. Ze gooien ballast overboord in de diepe onstuimige zee. De schrijver van de Hebreeën brief brengt een ander beeld binnen, dat van een atleet. Een renner in de renbaan. Een atleet doet er alles aan om de snelste, om de eerste te zijn. Alles wat hem in zijn lopen hindert en belemmert doet hij uit of af. Geen blokken aan zijn been. Snelle schoenen, lichte kleding.

Dat beeld kan ons helpen zicht te krijgen op onze ballast. Wat haalt de vaart uit ons gemeente-zijn? Wat belemmert de vaart in de oecumenische contacten? Wat haalt de vaart uit jou geloofleven?

De bemanning doet een uitworp. De schrijver van de Hebreeënbrief heeft het over ‘afleggen’. Dat herinnert aan doopcatechese. En roept het beeld van een kleed op. Het oude kleed uit, een nieuw kleed aan. Het witte kleed. Beeld van het nieuwe leven, de nieuwe mens.

Wij varen onder de vlag van Koning Jezus. Wat  voert ons weg bij Christus: individueel, als gemeente, als kerkelijke gemeenschappen? Deze Week van Gebed is er om dat te ontdekken. Maar dat niet alleen. Deze week is er ook om een uitworp te doen, om alle belemmeringen af te leggen. Bij het kruis van Christus neer te leggen en het daar te laten. Het aan God en aan elkaar en de ander te belijden. In het besef dat God vergeeft en vergeet. Hij werpt onze zonden in de diepten van de zee (Micha 7,19). Dan moeten wij stoppen met vissen.

Het schip waar Paulus op meevaart verkeert in zwaar weer. Alles op het schip is gericht op overleven. Niemand denkt aan eten. Tot de apostel hen herinnert aan de belofte van God dat niemand zal omkomen en hen opdraagt wat te gaan eten. Dan verandert hun houding. Ze wanhopen niet meer, maar vatten moed.

Het stormt in deze wereld. Op de golven van de tijd deint het schip van de kerk. Velen in de kerk houden hun adem in. Ze leiden een naar binnen gekeerd bestaan. Op hoop van zegen. In deze Week van Gebed klinkt de belofte dat God zijn kerk niet vergeet. Noch zijn volk Israël, noch deze wereld. Daarom de opdracht: Vier het heil in Christus. Ons is een schat toevertrouwd. Leef daar vrijmoedig uit. De verlegenheid voorbij. Houd het vol. Geef de moed niet op, want de tijd vóór Christus’ wederkomst is geen gemakkelijke tijd. Het gaat er stormachtig aan toe. Weet je aangemoedigd door hen die ons zijn voorgegaan.

Het schip waar Paulus op meevaart is in zwaar weer terecht gekomen. Een heftige herfststorm. De herfsttijd is niet alleen de tijd van afsterven: bladeren, planten. Het is ook de tijd van de oogst. De tijd waarin bladeren de mooiste kleuren krijgen. De tijd waarin het nieuwe leven al verborgen aanwezig is.

Het stormt in deze wereld. Op de golven van de tijd deint het schip van de kerk. Dat is niet alleen maar gevaar, niet alleen maar verval. Het biedt ook nieuwe missionaire kansen. Wij zijn kerk in een groeiend en modern dorp. Vorig jaar kwamen er bijna 1.000 inwoners bij. We leven samen met 109 verschillende nationaliteiten. Ik begrijp niet waarom we interkerkelijk en oecumenisch de kansen, die onze tijd ons geeft, niet meer pakken en benutten. Wat weerhoudt ons om veel meer (samen) te pionieren? Hebben we nog te weinig uitgeworpen, te weinig afgelegd?

Buitengewoon. ‘Zij waren buitengewoon vriendelijk voor ons’.  Niet het gewone, maar meer dan het gewone geeft een buitengewone reactie.

Amen.