STEMADVIES (Eerder verschenen in Telstar van 8 maart 2017)
Kijk, dat is een titel die trekt deze dagen! Een dominee die een column schrijft met zo’n titel. Herleven oude tijden? Gelukkig niet. Ik ben veel te blij dat de kerkelijke gemeente veelkleurig is samengesteld. Zo langzamerhand is de kerk een van de weinige plekken waar veelkleurigheid nog kan bestaan. De samenleving is ontzuild, maar zij trekt zich nu terug in de bubbel van haar eigen gelijk, kleur en geluid. Wat een ironie: de kerk, hofleverancier van menig zuil in de toen verzuilde samenleving, is nu een plek geworden van veelkleurigheid. Tegenover een samenleving die zich terugtrekt in bubbels, plaatsvervangers van de vroegere zuilen, veilige plekken voor gelijkgestemden. Bemoeienis met politiek heeft de kerk de ‘invloed-op-het-maatschappelijk-debat’ kop gekost. Meer dan dertig jaar geleden bijvoorbeeld, bekvechtten we elkaar de kerk uit rondom de kernbewapeningsdiscussie. Deze bemoeienis veroorzaakte vermoeienis. Door vermoeienis verdwijnt de Geest. En zodra de Geest verdwijnt, volgt de mens spoedig. Oplossing? Politiek vanaf de preekstoel is taboe.
Maar moet de kerk blijven zwijgen zodra politieke partijen bewust haat en verdeeldheid zaaien? Ik was eind februari verrast door de kop van een opinieartikel in dagblad Trouw: de Kerk moet opstaan tegen de PVV. Jawel, een artikel geschreven door een dominee. Eindelijk! De kerk laat haar tegenstem weer horen!
Deze politieke partij, die eigenlijk geen partij is, want één lid. Deze partij geeft wél stem aan de soms terecht boze burger. Deze burger is teleurgesteld in de gevestigde politiek. Die burger hoort van niet te begrijpen bonussen voor topmannen van nauwelijks belasting betalende multinationals. Daar waar deze burger zelf nauwelijks rond kan komen, en onmiddellijk als crimineel geafficheerd wordt, zodra hij per abuis een belastingformulier verkeerd invult. Combineer dit met het zaaien van haat en verdeeldheid. Zie daar de oogst: aangewakkerd door boosheid overheerst de basisemotie ‘angst’.
Achttien jaar ervaring in de GGZ heeft mij geleerd hoe angst levens ontwricht. Hoe ontwrichtend zal het zijn als hele bevolkingsgroepen hieraan lijden? Begrip, ja dat wel, maar je stem aan één man geven die haat en verdeeldheid zaait?
Er zijn twee basisemoties: naast angst is dat liefde. Daaruit groeien warmte, naastenliefde en barmhartigheid. Aan dat verhaal is vandaag behoefte. Bijvoorbeeld het verhaal over de Barmhartige Samaritaan (Lucas 10, 25 – 37). Hij gebruikte olie om wonden te verzachten. Als iets vastgeroest is, is de neiging (verbaal) geweld te gebruiken. Wijzer is het om dan olie te gebruiken, pas dan worden ‘…demonen uitgedreven en genezen mensen (Marcus 6, 13).’
Uw stem bepaalt mede de toekomst van Nederland, zelfs als u niet stemt, maar als u stemt: stem vanuit liefde, niet vanuit angst.
Cor Baljeu