Commentaar bij de tijd: Een hoopvol klimaatakkoord

Ds. Karin van den Broeke was tijdens de klimaattop in Parijs. Ze is hoopvol over het gesloten klimaatakkoord. ‘En nu aan de slag!’

?Afgelopen zaterdag kwam er een hoopvol teken uit de lichtstad. Het was een mooie opmaat naar de derde adventszondag. Na jaren voorbereiding en enkele weken onderhandelen stemden alle landen in en onderschreven de doelstelling dat de opwarming van de aarde duidelijk onder de twee graden zou moeten blijven en dat inspanningen erop gericht moeten zijn om onder de anderhalve graad te blijven.

Een ontroerend moment in de zaal waar het akkoord gesloten werd. Wereldwijd werd er meegekeken en gehoopt op een ambitieus akkoord. Direct na het sluiten kwamen de eerste reacties los.

Goed
Goed is dat er wereldwijd erkenning is dat sommige landen veel harder door klimaatverandering getroffen worden dan anderen. Goed is ook dat er erkenning is voor het feit dat rijkere landen mee zullen moeten helpen om meer kwetsbare landen te helpen om tot aanpassingen te komen die voor CO2-reductie zorgen en die meer weerbaar maken tegen klimaatverandering. Goed is dat er een lange termijn-doel vastgelegd is m.b.t. tot de reductie van broeikasgassen. Dat neemt niet weg dat we er nog niet zijn. De concrete toezeggingen die ten grondslag aan het akkoord liggen, brengen ons nog niet ver genoeg. Over de financiering van hulp aan die landen die het hardst getroffen worden, zijn wel intenties uitgesproken maar geen bindende afspraken gemaakt. Dit historische akkoord vraagt ook van landen dat zij op regelmatige basis zullen evalueren en ambities nog verder zullen aanscherpen.

Derde advent
Voor mij paste het juist daarom zo mooi bij de vooravond van de derde advent. Die roze zondag in de paarse tijd. We hebben weet van de duisternis. Het klimaatvraagstuk is een enorm vraagstuk waarvan het maar de vraag is of allen die een bijdrage kunnen leveren, bereid zijn om op tijd iets te doen. Maar er zijn signalen dat het licht aan het doorbreken is. Dat we de tijd van de klimaatsceptici voorbij zijn en dat er wereldwijd erkenning is voor het feit dat menselijk handelen er toe doet, is een essentiële sprong voorwaarts. De vele concrete handelingsperspectieven waar in Parijs over gesproken is, banen een weg naar de toekomst.

Eigen rol kerken
Nu zullen overheden, samen met talloze andere partijen in hun eigen omgeving, verder moeten gaan met de uitwerking. Als kerken spelen we daar een eigen rol in. Enerzijds zijn we betrokken in het maatschappelijk debat, dat tot de besluitvorming in Parijs heeft geleid. Anderzijds hebben we ook zelf talloze mogelijkheden in handen om mee te werken in de goede richting. ICCO was in Parijs aanwezig met het Fair Climate Fund: een mogelijkheid om, wat je op dit moment nog aan CO2-uitstoot veroorzaakt, te compenseren door een bijdrage te leveren aan de mogelijkheid van reductie elders op aarde. Groene Kerken spannen zich in voor verdere verduurzaming. Ieder mens kan door keuzes te maken in de eigen levensstijl een bijdrage leveren.

Geen excuus
Een enkele keer hoor ik nog de verzuchting rond het woord ‘maakbaarheid’ langskomen. Natuurlijk realiseren we ons dat niet alles zomaar maakbaar is. Maar het geloof in God als Schepper kan nooit een excuus zijn om niet verantwoord om te gaan met wat ons als geschenk in handen gegeven is. Het is juist Diegene die ons tot aanzijn heeft geroepen, die ons ook vraagt hoe wij hoeder van onze broeders en zusters zijn. Het dienen en behoeden van de aarde hoort bij onze primaire verantwoordelijkheden.

Er is een akkoord. Het was een historisch moment, waarop de wereld uitsprak zich verantwoordelijk te weten voor onze aarde, voor de mensheid van nu en in toekomstige generaties. Met onze overheden en met alle verschillende sectoren in de samenleving zullen we nu aan de slag moeten om dit hoopvolle teken ook concreet gestalte te geven.

ds. Karin van den Broeke, preses van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland
>Bron: www.protestantsekerk.nl/actueel, bericht d.d. 14 december 2015.