Herlezing van de tien geboden
Begin oktober, dagblad Trouw, brief van een lezer: ‘Ik geloof al veertig jaar niet meer, maar de een-en-twintig jaar dat ik dat wel deed hebben hun sporen achtergelaten. Ik leef nog steeds met de Tien Geboden. Om die te onderschrijven hoef je geen gelovige te zijn.’
Sic! Lees de eerste vier: Ik ben de Heer, uw God. Vereer naast mij geen andere goden. Misbruik Mijn Naam niet. De zevende dag is een rustdag, die gewijd is aan de Heer, uw God. Om deze te onderschrijven hoef je geen gelovige te zijn? Dat geloof je toch niet? Of?
Gehoorzaam de Tien geboden! Gehoorzamen riekt naar kadaverdiscipline: als een slaaf opvolgen van commando’s. Niet geïnternaliseerd doen wat de commandant eist. Dit past niet meer bij de moderne mens. Hij zal tegen de gelovige zeggen: ‘zo de Tien geboden beleven maakt jou tot een majorettepop!’ Gehoor geven klinkt anders dan gehoorzamen, daar wordt relatie verondersteld, en de ingrediënten van relatie zijn: vertrouwen, overgave, vriendschap, liefde, trouw en geloof.
Als wij de Tien geboden niet blindelings gehoorzamen, maar daar wel gehoor aan geven, dan geeft dat meer ruimte, ook ruimte om deze te herlezen. In het boek ‘de Bijbel spiritueel’ (blz. 90v.) herlas ik de Tien geboden:
- Ik ben de Heer uw God die bevrijd heeft. Ik ben een God die mensen ruimte geeft om te leven. Alleen met Mij als middelpunt krijg je die ruimte. Laat je die levensruimte niet ontnemen door andere mensen of dingen te vergoddelijken en tot een centrum van je leven te maken.
- Maak geen beelden. Pin Mij en jezelf niet vast op geschapen voorstellingen, maar geef ook Mij de ruimte. Houd openheid om Mij aan het werk te zien, ook op de plaatsen waar je het niet verwacht.
- Houd mijn naam in ere. Eerbied is leefgebied. Wees daarom voorzichtig met je woorden. Ook met woorden kan levensruimte ontnomen worden. Meestal begint het verval met woorden, de daden volgen later.
- Gedenk de sabbat. Geef jezelf en anderen de kans te herstellen van het werk. Maak ruimte om te rusten en te luisteren naar de vermoeidheid van je lichaam en ziel.
De overige zes samengevat:
Garandeer je ouders de levensruimte die ze jou eertijds hebben gegeven. Geef anderen ruimte om te leven. Ken de grenzen van je eigen liefde en respecteer de ruimte van andermans liefde. Pik geen levensruimte in van een ander. Vertrouwen is de basis van communicatie en levensgemeenschap. Ondermijn deze niet, anders bevorderd dit angst en wordt mensen hun levensruimte ontnomen. Geef je niet over aan mateloos verlangen om alles te willen hebben en zijn. Je hebt geen leven meer! Gun jezelf de ruimte om eigen beperkingen te accepteren.
Gelovig of niet: lees, herlees en internaliseer Exodus 20, 1 – 17. Het geeft levensruimte.
Ds. Cor Baljeu