Hoewel er in de meeste zomers veel sportactiviteiten zijn, is deze zomer wel uitzonderlijk.
Naast het Europees Kampioenschap voetbal volgde het jaarlijkse terugkerende Wimbledon, de Tour de France en onze eigen Vierdaagse. Maar de blik is vooral op Parijs gericht. Want de sporters ontmoeten elkaar daar rondom de Olympische vlam. Dus niet in Griekenland waar het ooit begon, maar in Parijs.
Olympische Spelen zijn beladen. Vanwege de geschiedenis en vanwege de impact op het leven van een sporter die naast de sportieve concurrentie ook met veiligheidsmaatregelen te maken krijgt. Wat begonnen is als een sportieve ontmoeting tussen aanvankelijk alleen mannen die met elkaar wedijveren, is inmiddels uitgegroeid tot een groots evenement waar ook vrouwen welkom zijn, paralympiërs en jongeren. Voor deze laatste twee categorieën zijn er aparte Spelen. Daarnaast is er van de vierjaarlijkse edities een winter- en een zomerversie.
Bij de gesprekken over de herinvoering van de Spelen door Pierre de Coubertin in 1890 stond hem het ideaal van edelmoedigheid en ridderlijkheid voor ogen. Bedoeld voor amateur sporters die geestelijk en lichamelijk toe waren aan een sportieve krachtmeting tussen mensen uit verschillende landen. Hoewel de Olympische slogan ‘sneller, hoger, sterker’ anders doet vermoeden, was deelname belangrijker dan de overwinning.
In de schaduw van het plaatsje Olympia onderaan in Griekenland en de berg Olympus in het Noorden, staat op een andere plek en in Athene de heuvel Areopagus. Dé plek waar Paulus in de eerste eeuw na Christus rondliep en wedijverde met allerlei vormen van godsdiensten en wereldbeschouwingen. De filosofische stromingen uit die tijd waren vooral rationeel en, zo werd er gedacht, wat je niet met je verstand kunt vatten, bestaat gewoonweg niet.
Paulus benoemde wat hij had gezien. Tijdens zijn rondwandeling op die religieuze markt had hij een standbeeld zien staan met daarop de tekst ‘Voor een onbekende god’. Paulus had duidelijk onthouden dat deelname belangrijker is dan overwinning. Maar hij liet wel merken aan de anderen dat hij ervaring had met deze onbekende god.
Dan preekt hij over God die zijn leven heeft veranderd; God die een ommekeer brengt in een wereld die gescheiden is in een hemel boven en een aarde beneden. Alsof God, zoals de vele goden toen, zich alleen daarboven bekommert en niet met de aarde verbonden zou zijn. ‘Ik ken die onbekende god van jullie’ zegt Paulus. Hij is Mens geworden en is de dood doorgegaan om ons het leven te geven.
Allerlei rationele tegenwerpingen volgen, toen en nu. Want hoe kan een god ook mens zijn? Hoe kan een god bestaan en toch ook weer niet? Hoe kan iemand opstaan uit de dood? Het gevolg is dat toen slechts een paar mensen zich door Paulus laten aanspreken en tot geloof komen. Een magere winst. De hoofdprijs was vergeven en de publieksprijs was in andere handen terechtgekomen. Slechts de troostprijs bleef over. En nu?
Hoeveel behoefte is er nu in deze wereld niet aan een troostprijs? Aan God die zich erbarmt, die het leed hoort en ziet en mensen omkeert om de weg van de ogenschijnlijke nederlaag te gaan. In het voetspoor van zijn Zoon, het Mensenkind dat vanuit de achterhoede van de laatsten de Eerste is geworden.
Ds. Carla Schoonenberg-Lems